Objective: Treatment non-compliance is defined as patients not following the treatment program as recommended by their physician. In studies, drug noncompliance for selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) and tricyclic antidepressants (TCAs) has been found to be between 21-60%. Pharmacotherapeutic side effects were found to be responsible for approximately 30% of cases of non-compliance. In this study, we aimed to determine side effects that cause noncompliance in patients using SSRIs and TCAs.
Method: The study group consisted of 264 patients, who were admitted to GATA Psychiatry outpatient clinic, in whom noncompliance was identified and who were using either SSRI or TCA treatments. Sociodemographic characteristics of the cases, medications they had used and causes of non-compliance were evaluated with a semistructured questionnaire.
Results: It was found that 71 of the cases (26.8%) had discontinued the treatment due to side effects. No differences were found in terms of gender, age or educational level between the SSRI and TCA groups. The discontinuation rate due to side effects was higher in the somatization disorder subgroup medicated with TCAs. Moreover, there were no differrences within both groups with respect to discontinuation due to side effects or other causes.
Conclusion: In this study, no significant differences were found between the two groups with respect to side effects that cause medication non-compliance. It was concluded that switching to another medication or informing patients adequately should be effective for prevention of noncompliance.
Ayaktan izlenen hastalarda antidepresan tedaviye uyunçu bozan ilaç yan etkileri
Amaç: Tedaviye uyunçsuzluk, hekimin önerdiği tedavi programını hastanın yerine getirmemesi olarak tanımlanır. Yapılan çalışmalarda selektif serotonin geri alım inhibitörleri (SSGI) ve trisiklik antidepresanlar (TSA) için ilaç uyunçsuzluğu oranının %21-60 arasında olduğu saptanmıştır. İlaç yan etkisi uyunçsuzluk nedenlerinin yaklaşık %30’undan sorumlu bulunmuştur. Bu çalışmada SSGI ve TSA kullanan olgularda ilaç uyunçsuzluğuna neden olan yan etkilerin saptanması amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışmaya GATA Psikiyatri A.D. polikliniğine başvuran, tedaviye uyunçsuzluğu saptanan, SSGI veya TSA kullanan 264 olgu alındı. Olguların sosyodemografik özellikleri, kullandığı ilaçlar ve uyunçsuzluk nedenleri yarı yapılandırılmış bir anketle değerlendirildi.
Bulgular: Olguların 71’inin (%26.8) yan etkiler nedeniyle tedaviye uyuncunun bozulduğu saptandı. SSGI ve TSA grupları arasında yaş, eğitim düzeyi ve cinsiyet yönünden fark saptanmamıştır. TSA grubunda somatizasyon bozukluğu tanısı alanlarda yan etkiler nedeniyle tedaviyi bırakma oranı daha yüksek bulunmuştur. Bunun dışında her iki grubun kendi içerisinde de yan etkiler nedeniyle tedaviyi bırakma ve diğer nedenlere bağlı tedaviyi bırakma açısından da fark bulunmamıştır.
Sonuç: Bu çalışmada yan etkilerin neden olduğu ilaç uyunçsuzluğu yönünden iki grup arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır. Uyunçsuzluğun önlenmesinde, kullanılan antidepresanın değiştirilmesinin veya hastaların bilgilendirilmesinin etkili olabileceği düşünülmüştür.