Objective: Aim of this study was to investigate the validity and reliability of the Turkish translation of Pediatric Sleep Questionnaire (PSQ)-the extended version. The Pediatric Sleep Questionnaire (PSQ) has two versions: a shorter one, which has been validated for sleep-related breathing disorders, and an extended version, which deals with a wider range of sleep disturbances.
Method: After translation and back-translation of the PSQ, it was filled in by the parents of 99 patients with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD), 34 patients with Upper Airway Resistance and Snoring (UARS), and 42 healthy controls. Cronbach alpha was computed as a measure of internal consistency along with test-retest reliability and item-total score correlations. We used principal components analysis and varimax rotation to investigate the factor structure. The Receiver Operator Characteristic (ROC) curves were used to determine cut-off points, sensitivity, specificity, and negative and positive predictive values.
Results: Cronbach alpha coefficient was 0.77 for the whole questionnaire. Similar to the original PSQ study, we found four factors, namely “Snoring,” “Behavioral Problems," ”Breathing Problems,” and “Other Problems.”. However, different items loaded to these factors. While the first three factors were reliable and valid, this was not the case for the last factor. ADHD patients had higher “Breathing Problems” score than the controls, while all sleep related problems were higher in the UARS group than the other two groups. Cut-off points obtained from the ROC curves indicated that when a PSQ total score of 6 points was used as a cut-off, UARS group and the controls could be discriminated easily. In order to discriminate the ADHD and UARS groups, using the “Total Sleep Problems Score”, which did not include the “Behavioral Problems” factor, resulted in greater specificty and sensitivity.
Discussion: These results indicated that the Turkish version of the PSQ was a valid and reliable measure, that the PSQ total score could discriminate patients with primary sleep disorder from healthy controls, and that the “Total Sleep Problems Score”, which was obtained by omitting the Behavioral Problems factor score, could be used to discriminate primary sleep problems from secondary sleep problems associated with ADHD.
Çocuklarda Uyku Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirliği
Amaç: Bu çalışmada çocuklarda uyku bozukluklarının değerlendirilmesinde kullanılan Çocuklarda Uyku Ölçeği (ÇUÖ)-uzun formunun Türkçe çevirisinin geçerlik ve güvenirliğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu ölçeğin kısaltılmış ve uzun olmak üzere 2 ayrı formu bulunmaktadır. Kısa olan form daha çok uykuya bağlı solunum problemleri ile ilişkili iken kapsamlı olan formunda, daha fazla uyku sorunu değerlendirilebilmektedir.
Yöntem: Ölçeğin Türkçe çevirisi ve geri-çeviri yapıldıktan sonra, 99 Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olgusu, 34 Üst Solunum yolu Direnci ve Horlaması olan (ÜSDH) olgu ve 42 sağlıklı kontrol değerlendirmeye alınmıştır. Güvenilirlik analizi için iç tutarlılık göstergesi olarak Cronbach alfa değerleri, madde-toplam puan korelasyonları ve test-tekrar test güvenirliği hesaplanmıştır. Faktörlerin belirlenmesi için ana bileşenler yöntemi ve varimax rotasyonu kullanılmıştır. Kesim noktaları, duyarlılık, özgüllük, negatif ve pozitif yordayıcı değerlerin hesaplanması için Alıcı İşlem Karakteristik Eğrileri kullanılmıştır.
Bulgular: Güvenirlik analizinde tüm ölçeğin Cronbach alfa katsayısı 0.77 olarak bulunmuştur. ÇUÖ’nin orijinal çalışmasındakine benzer bir şekilde dört faktörlü bir yapı ortaya çıkmıştır. Ancak, faktörlere farklı maddeler yüklendiği görülmüştür. Bulgular “Horlama,” “Davranış Sorunları” ve “Nefes Alma Sorunları” faktörlerinin gruplar arasında anlamlı farklar ve yeterli geçerlik ve güvenirlik gösterdiğini ancak “Diğer” faktörünün bu özellikleri sergilemediğini göstermektedir. “Nefes Alma Sorunları” DEHB grubunda kontrollerden; “Toplam Uyku Sorunları” da ÜSDH grubunda diğer iki gruptan fazla olarak saptanmıştır. Alıcı İşlem Karakteristik Eğrilerinden elde edilen kesim noktaları incelendiğinde, kesim noktası olarak ÇUÖ Toplam puanı 6 kabul edildiğinde ÜSDH ve kontrol gruplarını oldukça iyi bir şekilde ayırabildiği görülmektedir. DEHB ve ÜSDH olgularının ayrılması için “Davranış Sorunları” maddelerini içermeyen “Uyku Sorunları Toplam Puanı”nın kullanılması daha büyük bir duyarlılık ve özgüllüğe izin vermektedir.
Tartışma: ÇUÖ’nin Türkçe uyarlamasının yeterli geçerlilik ve güvenirliğe sahip olduğu, Toplam Puan’ın birincil uyku sorunu olan grubu sağlamlardan ayırt etmekte başarılı olduğu ve Davranış Sorunları puanı katılmadan bulunan Uyku Sorunları Toplam Puanı’nın birincil ve DEHB ile ilişkili ikincil uyku sorunlarının ayırt edilmesinde kullanılabileceği saptanmıştır.