Neuronal nicotinic receptors (nAch) are widely distributed in human brain and they have critical importance on cognitive functions such as attention, learning, and memory. We aimed to review anatomic and developmental distribution of nAch of the brain, particular functions of nAch in nucleus accumbens and on pathophysiology of attention deficit hyperactivtiy disorder (ADHD). In addition, we reviewed the outcome of prenatal and early childhood exposure to nicotine and effects of agonistic agents of nicotinic receptors in terms of attention and learning skills. Method: In this article we reviewed especially the review articles about the relationship between ADHD pathophysiology and nicotinic receptors and nucleus accumbens, using mostly “ScienceDirect” and “Mdconsult” medical search engines. Results: ADHD is a common childhood psychiatric disorder and it is assumed as a significant risk factor for severe cognitive, behavioral, social, psychological, and academical problems. However, its pathophysiological origins are yet to be elucidated. Several models including dopamine (DA), glutamate, and norepinephrine dysfunction are suggested. Recently, the research studies with clinical ADHD cases and animal models are increasing in number. These studies mostly propose a new hypothesis which integrates the heterogenic pathophysiology on a model. This model particularly involves nucleus accumbens, nicotinic receptors which directly effects the dopaminergic system and the impaired reward circuitry. Discussion: The “dual pathway hypothesis” could explain firstly the chronic tonic/ phasic mesolimbic interaction, and secondly the accompanying psychiatric problems by the synaptic gating model over the nucleus accumbens. In order to explore the differential outcome of the disturbence either innate or acquired, effects of the duration and severity and the differences in developmental stages, further studies are needed.
Nikotinik Reseptörler, Nükleus Akumbens ve Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu
Nöronal nikotinik reseptörler (nAch) insan beyninde yaygın olarak bulunur ve özellikle dikkat, öğrenme ve bellek gibi işlevlerde kritik öneme sahiptir. Bu makalede, beyin nAch’lerinin anatomik ve gelişimsel olarak dağılımı ve özellikle nukleus akumbensteki işlevleri ile dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) patofizyolojisi arasındaki ilişkinin, nikotine erken dönemde yüksek düzeyde maruz kalmanın ve erişkin dönemde nikotinik reseptörlere etkili ajanların dikkat ve öğrenme becerileri üzerine etkilerinin gözden geçirilmesi amaçlanmıştır.
Öncelikli olarak “derleme” niteliğindeki makalelere ve temel olarak DEHB patofizyolojisi ve nikotinik reseptörler ya da nukleus akumbens arasındaki ilişkileri inceleyen çalışmalara, özellikle “ScienceDirect” ve “Mdconsult” arama motorları kullanılarak ulaşılmış ve elde edilen veriler bu derlemede özetlenmiştir.
Özellikle çocukluk çağında çok sık olarak görülen ve bilişsel, davranışsal, sosyal, psikolojik ve akademik çok sayıda sorunu n oluşması için önemli bir risk faktörü olan DEHB’nin oluflum mekanizması henüz tümüyle aydınlatılamamıştır. İçlerinde yetersiz dopamin (DA), glutamat, norepinefrin işlevlerinin de yer aldığı pek çok biyolojik model ileri sürülmüştür. Son yıllarda giderek artan hayvan modelleri ve klinik DEHB olgularıyla yapılan çalışmalar, heterojenik klinik görünümü tek model üzerinde bütüncül bir yaklaşımla toplayan yeni hipotezleri gündeme getirmektedir. Bu yaklaşımda özellikle nükleus akumbens, dopaminerjik sisteme doğrudan etkili nikotinik reseptörler ve yetersiz çalışan “ödül” sistemi ön plana çıkarılmaktadır. Birincil olarak uzun süreli tonik/fazik mezolimbik DA etkileşimi ve ikincil olarak da akumbens üzerindeki sinaptik kapılama modeli ile, ikili yolak modeli DEHB’ye eşlik eden bozuklukları açıklayabilmektedir. Etkilenmenin edinilmiş ya da doğuştan olmasının, süre ve şiddetinin ve farklı yaşlardaki klinik görünümünün ortaya çıkaracağı farklılıkların incelenmesi için daha ileri araştırmalara gereksinim vardır.