In psychiatric routine, psychiatric rating scales are qualitative means with a wide spread use to assess the right diagnosis and to evaluate the clinical effects and side effects of the treatment. Their use is undeniable especially for the studies, concerning clinical research of psychotrop medicines, in reaching the targeted results. However, to construct a rating scale and to validate it for effective use necessitates hard, difficult and costly trials. As it is necessary for psychometric tests, standardization,validity and reliability tests are also necessary for them to be functionally used for targeted results in question and for their qualitativeness. Although, the tests developed and used in Western countries has long been adopted with standardization, reliability and validity processes that are relevant with their use in our country, it’s pleasing to note the increasing efforts to construct new tests and rating scales that are unique to our people, our culture and our conditions. However, it’s strictly important not to forget the importance of scientific standards and discipline not to waste these fine efforts. In this article, the structure of psychiatric rating scales, their important aspects in practical use, their clinical use and their pecularities are tried to be explained with sample tests that are already in use in psychiatric measurement.
Psikiyatrik değerlendirme ölçekleri ve klinik çalışmalarda kullanımı
Psikiyatri rutininde, Psikiyatrik Derecelendirme Ölçekleri klinik tanı koymada, tedavinin klinik etki ve yan etkilerini değerlendirmede yaygın kullanıma yardımcı nesnel araçlardır. Bilhassa psikotrop ilaçlarla yapılan klinik araştırma çalışmalarında amaçlanan hedeflere varmada fayda ve katkıları oldukça fazladır. Bütün bunlara karşın, bir derecelendirme ölçeğinin oluşturulması ve kullanılır hale getirilmesi oldukça zor, zahmetli ve masraflı çalımalar gerektirir. Psikometrik testler gibi Psikiyatrik Derecelendirme ölçeklerinde de nesnelliğin sağlanabilmesi ve istenen amaçlara cevap verebilmesi için standardizasyon, geçerlik, güvenirlik çalışmalarının yapılması gereklidir. Önceki yıllarda daha çok Batı ülkelerinde kullanılan test ve ölçekler ülkemiz koşullarına göre uyarlanma, standardize edilme, geçerlik ve güvenirlik işlemlerinden geçirilip kullanılır hale getirilirken; son yıllarda kendi insanımız, kendi kültürümüz ve kendi koşullarımıza uygun yeni test ve ölçek geliştirme çalışmaları sevindirici bir şekilde hızlı artış göstermiştir. Ancak bu çabaların boşa gitmemesi için disiplinli ve bilinçli, bilimsel ölçülere uygun çalışılması gerektiği unutulmamalıdır.
Bu makalede psikiyatrik derecelendirme ölçeklerinin yapısal özellikleri, kullanılma aşamasındaki önem verilmesi gereken hususlar, klinik kullanım alanları ve özellikleri bu güne kadar kullanılan test ve ölçeklerden örnekler verilerek açıklanmaya çalışılmıştır.